Bệnh thương hàn: Nguyên nhân, đường lây truyền và cách phòng tránh hiệu quả

Nguyễn Tùng Anh 23/07/2025

Bệnh thương hàn: Nguyên nhân, đường lây truyền và cách phòng tránh hiệu quả

Thương hàn là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Salmonella typhi gây ra. Bệnh thường lây lan nhanh trong cộng đồng, đặc biệt ở những nơi có điều kiện vệ sinh kém và nguồn nước bị ô nhiễm. Cùng tìm hiểu các thông tin cơ bản và biện pháp phòng chống bệnh thương hàn để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng.

1. Bệnh thương hàn là gì?

Thương hàn là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính, thường khởi phát đột ngột với các triệu chứng như:

  • Sốt cao kéo dài

  • Đau đầu, mệt mỏi, chán ăn

  • Mạch chậm, táo bón hoặc tiêu chảy, ho khan

Tuy nhiên, vẫn có trường hợp mắc bệnh nhẹ hoặc không có triệu chứng rõ ràng. Thời gian ủ bệnh thường từ 8 đến 14 ngày, tùy thuộc vào số lượng vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.

2. Nguồn truyền nhiễm bệnh thương hàn

Nguồn lây bệnh thương hàn có thể đến từ ba nhóm chính:

  • Người bệnh: là nguồn lây nhiễm chính, thậm chí có thể lây ngay trong giai đoạn ủ bệnh.

  • Người đã khỏi bệnh nhưng vẫn mang vi khuẩn: Họ có thể tiếp tục thải vi khuẩn ra môi trường từ 2 – 3 tuần sau khi khỏi bệnh. Một số trường hợp có thể kéo dài đến 2 – 3 tháng.

  • Người lành mang khuẩn: là người nhiễm vi khuẩn nhưng không có triệu chứng lâm sàng. Vai trò của nhóm này trong việc lây truyền bệnh vẫn đang được nghiên cứu thêm.

3. Bệnh thương hàn lây qua đường nào?

Có hai con đường lây truyền chủ yếu:

  • Qua đường tiêu hóa: Ăn thực phẩm hoặc uống nước bị nhiễm khuẩnkhông được nấu chín kỹ. Đây là con đường lây quan trọng nhất, dễ bùng phát thành dịch lớn.

  • Tiếp xúc trực tiếp: Qua tay, chân, đồ dùng, chất thải nhiễm khuẩn của người bệnh hoặc người mang vi khuẩn. Đường lây này thường gây dịch tản phát nhỏ trong cộng đồng.

4. Cách phòng chống bệnh thương hàn hiệu quả

Để phòng tránh thương hàn, cần thực hiện đồng bộ các biện pháp sau:

Giám sát dịch tễ học chặt chẽ tại các ổ dịch cũ, khu vực đông dân cư, nơi có điều kiện vệ sinh yếu kém, sử dụng nguồn nước không đảm bảo.

Báo cáo tình hình dịch bệnh kịp thời theo đúng quy định của Bộ Y tế để có biện pháp xử lý nhanh chóng.

Cải thiện hệ thống nước sạch, xử lý chất thải hiệu quả. Tăng cường kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm và môi trường.

Chuẩn bị đầy đủ thuốc, hóa chất, thiết bị phòng chống dịch: đặc biệt trong các thời điểm có nguy cơ bùng phát cao.

Đẩy mạnh tuyên truyền trong cộng đồng: Hướng dẫn người dân ăn chín, uống sôi, giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống.

🔔 Lưu ý:

Bệnh thương hàn có thể phòng ngừa được, nếu mỗi người nâng cao ý thức và chủ động thực hiện các biện pháp vệ sinh phòng bệnh. Hãy cùng chung tay bảo vệ sức khỏe cộng đồng, nhất là trong mùa mưa và các giai đoạn dễ phát sinh dịch bệnh.

📌 Nguồn: Bộ Y tế