Bỏng nhiệt ở trẻ: di chứng và cách xử lý

Nguyễn Thu Hà 02/01/2025

Bỏng nhiệt ở trẻ và cách xử lý khi trẻ bị bỏng nhiệt!

Sẹo co kéo bàn tay là một trong những di chứng phức tạp của bỏng nhiệt ở trẻ, ảnh hưởng nặng nề đến chức năng vận động và thẩm mỹ ở trẻ. Tại Bệnh viện Nhi Hà Nội, các bác sĩ không ngừng nỗ lực để điều trị và khôi phục chức năng bàn tay cho những bệnh nhi không may gặp phải tổn thương nghiêm trọng này.

1. Nguyên nhân gây bỏng nhiệt ở trẻ

Bỏng nhiệt là tai nạn phổ biến trong sinh hoạt hằng ngày, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Trẻ em vốn dĩ rất tò mò, ngay khi có thể đi lại trẻ muốn khám phá môi trường xung quanh. Tuy nhiên, trong quá trình khám phá trẻ có thể tiếp xúc với các tác nhân gây bỏng như:

  • Nước sôi: Trẻ em dễ bị bỏng nếu tiếp xúc với nước sôi từ nồi canh, ấm nước, hoặc khi tắm nước nóng.
  • Lửa: Lửa từ bếp, nến, hay các đám cháy trong gia đình cũng có thể gây bỏng cho trẻ.
  • Hơi nóng: Hơi từ các thiết bị nấu ăn hoặc từ các vật dụng như ủi quần áo có thể gây bỏng.

2. Cách nhận biết mức độ bỏng

Khi trẻ bị bỏng nhiệt phụ huynh cần bình tĩnh để đánh giá mức độ bỏng của con để đưa ra quyết định kịp thời chính xác. Bỏng nhiệt có ba mức độ chính, mỗi mức độ có đặc điểm và mức độ nguy hiểm khác nhau:

Bỏng nhiệt ở trẻ và cách xử lý khi trẻ bị bỏng nhiệt!

  • Bỏng độ 1: Là mức độ nhẹ nhất, chỉ gây đỏ da, đau rát và sưng nhẹ. Thường là bỏng do tiếp xúc với nhiệt trong thời gian ngắn.
  • Bỏng độ 2: Là mức độ vừa, có thể gây rộp da, đau nhiều, và có thể có một lớp chất lỏng trong các vết rộp. Thường là do tiếp xúc lâu hơn với nhiệt.
  • Bỏng độ 3: Là mức độ nặng nhất, làm chết tế bào da, có thể gây cháy xém da và tổn thương sâu. Vết bỏng có thể không đau ngay lập tức vì các dây thần kinh đã bị phá hủy.

3. Cách xử lý khi trẻ bị bỏng nhiệt

Khi trẻ bị bỏng, việc xử lý nhanh chóng và đúng cách có thể giảm thiểu tổn thương và giúp quá trình hồi phục nhanh hơn

  • Làm mát vùng bỏng: Ngay lập tức rửa vết bỏng dưới nước mát (không phải nước lạnh) trong khoảng 10-20 phút để làm giảm nhiệt độ của da và ngừng tổn thương.
  • Không bôi kem hoặc thuốc: Tránh sử dụng các sản phẩm như kem đánh răng, bơ hay các loại thuốc không rõ nguồn gốc trên vết bỏng
  • Giữ vùng bỏng sạch: Sau khi làm mát, bạn có thể bọc vết bỏng bằng băng gạc sạch, không dính, để tránh nhiễm trùng.
  • Theo dõi tình trạng trẻ: Nếu vết bỏng nghiêm trọng hoặc trẻ có các dấu hiệu như sốt, co giật, hoặc khó thở, hãy đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.

4. Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện

Việc điều trị đúng cách ngay từ đầu, tuân thủ phác đồ và theo dõi quá trình hồi phục đóng vai trò quyết định trong việc ngăn ngừa các di chứng nặng nề phụ huynh cần chú ý khi trẻ có những dấu hiệu sau cần đưa trẻ đến bệnh viện.

  • Vết bỏng có dấu hiệu nhiễm trùng (đỏ, sưng, mưng mủ).
  • Nếu vết bỏng trên diện rộng, đặc biệt là ở khuôn mặt, tay hoặc bộ phận sinh dục.
  • Bỏng sâu hoặc có dấu hiệu của bỏng độ 3.
  • Trẻ em có dấu hiệu choáng, khó thở, hoặc không tỉnh táo.

5. Trường hợp bệnh nhi điển hình

Vừa qua, Bệnh viện Nhi Hà Nội tiếp nhận bệnh nhi Trần T.A, 16 tháng tuổi tại xã Nguyễn Trãi, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội là ví dụ điển hình về mức độ nghiêm trọng của sẹo co kéo bàn tay. Bệnh nhi bị bỏng hơi nước từ nồi cơm điện trước đó 4 tháng, trẻ đã được chăm sóc bỏng và ghép da ban đầu đầu. Tuy nhiên, sau khi ra viện di chứng bỏng gây ra tình trạng sẹo co kéo bàn tay

Qua thăm khám, ThS.BSNT Đỗ Hùng Anh nhận thấy da ngón III, IV dính hoàn toàn với gan bàn tay đến khớp liên đốt xa. Kẽ ngón III-V dính sâu từ kẽ ngón đến chỏm đốt giữa hai ngón. Mất hoàn toàn động tác gập, duỗi, giạng ngón III, IV. Phần dính ngón gây ảnh hưởng động tác các ngón khác, đặc biệt là trẻ mất hoàn toàn khả năng cầm nắm

Bỏng nhiệt ở trẻ và cách xử lý khi trẻ bị bỏng nhiệt!

Trẻ được chỉ định phẫu thuật giải phóng sẹo co kéo, tách dính ngón và mở rộng kẽ ngón bằng vạt da tại chỗ kết hợp ghép da bổ sung.

Sau mổ trẻ được điều trị bằng kháng sinh tránh nhiễm trùng, thay băng và theo dõi hàng ngày tình trạng vạt da và vùng ghép da sống hoàn toàn, chức năng bàn tay cải thiện đáng kể

Kết quả sau phẫu thuật ngón tay đã được duỗi tối đa, kẽ ngón rộng rãi và đủ sâu, đảm bảo cả chức năng lẫn thẩm mỹ.

Bỏng nhiệt ở trẻ và cách xử lý khi trẻ bị bỏng nhiệt!

Sau phẫu thuật điều trị sẹo co kéo bàn tay là cả một quá trình liên tục, Phụ huynh cần lưu ý:

  • Chăm sóc sau mổ: Thay băng, kiểm tra vết mổ, đảm bảo vùng da ghép lành lặn. Bôi kem chống sẹo, mát xa sẹo để tăng tính thẩm mỹ.
  • Nẹp cố định: Ngăn ngừa tình trạng co kéo tái phát.
  • Phục hồi chức năng: Tập luyện thường xuyên để trẻ dần lấy lại khả năng cầm nắm và vận động.

Hi vọng kết quả điều trị ban đầu sẽ mang lại cho trẻ một đôi bàn tay khỏe mạnh và phát triển toàn diện về thẩm mỹ và chức năng vận động của trẻ.

Bệnh viện Nhi Hà Nội có đội ngũ chuyên gia phẫu thuật về bàn tay, là cơ sở uy tín xử lý các bệnh lý cấp cứu về bàn tay và điều trị các bệnh lý như dị tật bẩm sinh bàn tay, sẹo co kéo bàn tay, … bằng các phương pháp hiện đại bệnh viện luôn hướng tới mục tiêu mang lại hiệu quả điều trị cao nhất cho trẻ giúp trẻ sớm lấy lại chức năng bàn tay khỏe mạnh và thẩm mỹ.