Làm dịu cơn đau mọc răng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ một cách an toàn
Mọc răng là một trải nghiệm bình thường đối với trẻ sơ sinh và trẻ em, nhưng sẽ khiến cho trẻ cảm thấy vô cùng khó chịu. Nhiều bậc cha mẹ có ý tốt muốn xoa dịu cơn đau của con trẻ bằng cách lựa chọn kem và gel mọc răng, tuy nhiên một số sản phẩm có thể gây hại.
Làm dịu cơn đau mọc răng của trẻ em bằng thuốc theo đơn hoặc không theo đơn
Làm dịu nướu răng của trẻ em bằng thuốc theo đơn hoặc không theo đơn có chứa benzocaine hoặc lidocaine, thuốc vi lượng đồng căn (một phương pháp y học điều trị bệnh nhân bị mắc một bệnh nào đó bằng cách sử dụng những chế phẩm từ thực vật, khoáng chất và các động vật được pha loãng – tuy nhiên liệu pháp này ít được sử dụng ở Việt Nam) và các sản phẩm khác – có vẻ như là lựa chọn tốt. Tuy nhiên, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ cảnh báo rằng những sản phẩm này có thể gây nguy hiểm cho trẻ em và có thể dẫn đến thương tích nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
Làm dịu cơn đau mọc răng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ một cách an toàn
Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến nghị các cách thay thế để điều trị đau khi mọc răng, bao gồm chà nướu của trẻ sơ sinh bằng ngón tay sạch hoặc cung cấp vòng ngậm mọc răng làm bằng cao su cứng để nhai. Trung bình, trẻ sơ sinh bắt đầu mọc răng vào khoảng 4 đến 7 tháng tuổi và có tổng cộng 20 “răng sữa” vào lúc 3 tuổi. Theo AAP, các triệu chứng thỉnh thoảng của việc mọc răng bao gồm cáu kỉnh nhẹ, sốt nhẹ, chảy nước dãi và muốn nhai thứ gì đó cứng.
Thuốc bôi và đồ trang sức mọc răng dùng cho trẻ mọc răng có nguy cơ
Thuốc bôi ngoài da (dùng trên bề mặt nướu) có chứa benzocaine hoặc lidocaine hầu như không có lợi ích và có liên quan đến những rủi ro nghiêm trọng khi dùng để giảm đau khi mọc răng ở trẻ em. Chúng bao gồm kem, gel và viên thuốc mọc răng vi lượng đồng căn.
Benzocaine, một loại thuốc gây tê tại chỗ (một loại thuốc gây tê tạm thời), là thành phần hoạt chất trong một số sản phẩm chăm sóc sức khỏe răng miệng không kê đơn. Những sản phẩm này không nên được sử dụng để điều trị đau răng ở trẻ em vì chúng có thể nguy hiểm và không hữu ích. Sử dụng gel benzocaine có thể dẫn đến tình trạng nghiêm trọng, và đôi khi gây tử vong, được gọi là methemoglobinemia, trong đó khả năng vận chuyển oxy của các tế bào hồng cầu bị giảm đáng kể.
Làm dịu cơn đau mọc răng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ một cách an toàn
Thuốc lidocaine dạng gel bôi tại chỗ – một loại thuốc theo đơn dùng để giảm đau miệng có trên thị trường như Lidonos Trum Gele 2%, Lidogel 2%, Xylocaine Jelly, Kamistad-Gel N–,… cũng không nên được sử dụng để điều trị đau mọc răng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nó có thể gây ra tác hại nghiêm trọng, chẳng hạn như các vấn đề về tim, chấn thương não nghiêm trọng và thậm chí tử vong. Ngoài ra, dung dịch lidocaine dạng nhớt bôi tại chỗ có thể gây co giật ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ khi bôi quá nhiều hoặc vô tình nuốt phải.
FDA cũng đã nhận được báo cáo về tử vong và thương tích nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh và trẻ em, bao gồm cả tình trạng mắc nghẹn và nghẹt thở do đồ trang sức mọc răng, chẳng hạn như vòng cổ hổ phách cho trẻ mọc răng.
Những gì bậc phụ huynh có thể làm để giảm đau khi trẻ mọc răng
Nếu nướu của trẻ bị sưng và đau, cha mẹ hãy nhẹ nhàng chà xát hoặc mát-xa nướu bằng ngón tay sạch hoặc đưa cho trẻ một chiếc vòng ngậm nướu chắc chắn (không chứa chất lỏng) làm bằng cao su để nhai. Các bậc cha mẹ cần đảm bảo vòng ngậm mọc răng không bị quá cứng. Nếu vật quá cứng, nó có thể làm tổn thương nướu của trẻ. Cha mẹ nên giám sát trẻ trong tầm mắt để trẻ không vô tình bị nghẹn vòng.
Làm dịu cơn đau mọc răng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ một cách an toàn
Ngoài ra, nếu trẻ có nhu cầu đặc biệt về kích thích giác quan, cha mẹ có thể nói chuyện với chuyên gia chăm sóc sức khỏe của trẻ về các phương pháp điều trị an toàn hơn. Đồ trang sức được bán trên thị trường để giảm đau khi mọc răng và kích thích giác quan có thể dẫn đến chấn thương nghiêm trọng, thậm chí khiến trẻ bị nghẹt thở nên cần cẩn thận trong quá trình sử dụng.
Tài liệu tham khảo:
Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kì (FDA)
https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/safely-soothing-teething-pain-infants-and-children
Biên soạn:
Ds. Đỗ Ngọc Anh – Khoa Dược – Bệnh viện Nhi Hà Nội
Hiệu đính:
ThS.DS. Vũ Bích Hạnh – Trưởng khoa Dược – Bệnh viện Nhi Hà Nội
