DẠY TRẺ BIẾT CHỈ TAY – BƯỚC NHỎ GIÚP CON GIAO TIẾP TỐT HƠN
Với nhiều trẻ chậm nói hoặc gặp khó khăn trong giao tiếp, hành động chỉ tay – tưởng chừng đơn giản – lại là kỹ năng con chưa biết cách sử dụng, hoặc sử dụng chưa đúng.
Thực tế, chỉ tay là một trong những cách giao tiếp đầu tiên giúp trẻ bày tỏ điều mình muốn, mình cần hoặc đang quan tâm. Khi ba mẹ hướng dẫn con chỉ tay đúng cách, đúng lúc, cũng chính là đang đặt nền tảng cho sự phát triển giao tiếp chủ động và ngôn ngữ sau này.
Dạy trẻ biết chỉ tay – Bước nhỏ giúp con giao tiếp tốt hơn
Một số bài tập nhỏ để dạy con chỉ tay:
Chơi “tìm đồ vật thú vị”
Mỗi ngày, bố mẹ có thể bế con đi quanh nhà hoặc ra ngoài, vừa đi vừa nói: “Con nhìn kìa! Cái xe màu đỏ! Mẹ chỉ cho con xem nè!”.
Sau đó, dừng lại một chút để con nhìn theo tay chỉ, và động viên: “Con chỉ giống mẹ nhé!”. Lặp lại nhiều lần mỗi ngày, kết hợp ánh mắt – giọng nói – nét mặt vui vẻ để thu hút con.
Đặt đồ con thích ở nơi hơi xa một chút
Ví dụ: để hộp bánh hoặc món đồ chơi trên kệ cao. Khi con nhìn hoặc với tay, bố mẹ nói: “Con muốn cái này đúng không? Con chỉ cho mẹ xem nào.”
Nếu con chưa biết chỉ, bố mẹ nắm tay con, duỗi ngón trỏ ra và giúp con chỉ, sau đó ngay lập tức đưa món đồ đó cho con như phần thưởng.
Dán tranh lên tường ở tầm mắt bé
Dán tranh con vật, ô tô, hoặc hình ảnh con thích. Mỗi lần đi ngang qua, bố mẹ chỉ vào tranh và hỏi: “Con thấy con mèo không? Chỉ cho mẹ nào!”.
Nếu bé làm đúng, hãy phản hồi tích cực: “Giỏi quá! Con chỉ con mèo rồi nè!”.
Bài tập hỗ trợ giúp ngón trỏ hoạt động linh hoạt hơn
Trước khi học cách chỉ tay, nhiều bé chưa biết duỗi ngón trỏ ra, hoặc thường dùng cả bàn tay thay vì dùng riêng một ngón. Vì vậy, để bé chỉ tay dễ hơn, bố mẹ có thể cho con chơi một số hoạt động giúp “đánh thức” ngón trỏ một cách tự nhiên, vừa chơi vừa học:
Ấn đất nặn bằng ngón trỏ
Chuẩn bị các miếng đất nặn mềm, nặn thành viên nhỏ như viên kẹo
Gợi ý con dùng ngón trỏ để ấn dẹt từng viên, có thể chơi trò “làm bánh”, “dập dấu tròn” để tăng hứng thú
Chơi pop-it
Pop-it là đồ chơi có các nút bấm mềm. Bố mẹ hãy khuyến khích con dùng riêng ngón trỏ để bấm từng nút
Có thể thi xem “ai bấm nhanh hơn”, hoặc đặt ra các thử thách nhỏ: “Con bấm 3 nút màu đỏ nhé!”
Chơi bong bóng xà phòng
Thổi bong bóng xà phòng cho con và khuyến khích: “Con dùng ngón trỏ làm vỡ bong bóng nào!”
Đây là trò chơi rất hấp dẫn, dễ khiến con tự duỗi ngón trỏ ra một cách tự nhiên mà không cần nhắc nhiều
Chơi bảng hình chấm (dot marker hoặc bảng chọc)
Dùng bảng có các lỗ và que chọc (hoặc bảng đèn có hình các chấm), yêu cầu con dùng ngón trỏ để chọc vào từng chấm sáng hoặc từng lỗ
Trò này giúp bé rèn kỹ năng phối hợp mắt – tay và làm quen với thao tác chỉ
Lưu ý nhỏ: Khi con bắt đầu duỗi ngón trỏ và chỉ vào thứ mình muốn – dù còn lóng ngóng – hãy khen con thật nhiều, phản hồi nhanh, và tạo thêm cơ hội để con lặp lại. Chỉ cần một vài phút mỗi ngày, việc chơi – học này sẽ giúp bé mở ra cánh cửa đầu tiên để giao tiếp và tiến gần hơn đến việc sử dụng lời nói sau này.
Đơn nguyên Sức khỏe tâm thần – Bệnh viện Nhi Hà Nội
Địa chỉ: Tầng 1, Bệnh viện Nhi Hà Nội, Nguyễn Trác, Hà Đông, Hà Nội